مرز بین گرافیک خبری و اطلاع‌رسان، مرز خبر و اطلاع است

کارگاه آموزشی کاربرد گرافیک خبری با حضور مریم سلیمی، طراح و گرافیست و پژوهشگر حوزه ارتباطات در نمایشگاه مطبوعات برگزار شد.

به گزارش ایلنا، سلیمی در این نشست که صبح امروز، دوشنبه ۱۹ آبان در محل همایش‌های بیستمین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری‌ها برگزار شد، گفت: تاریخچه صنعت چاپ مراحل مختلفی را گذرانده و بر مطبوعات هم تاثیر محسوسی گذاشته است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر بحثچاپ سه بعدی و اثرگذاری آن بر رسانه‌ها مطرح است، اضافه کرد: چاپ سه بعدی در مطبوعات نخستین بار سال ۱۹۸۴ تجربه شد اما در سال‌های اخیر، گونه‌های مختلفی از آن ظهور کرده‌اند. البته استفاده از این فن‌آوری در مقوله‌های نظامی، روبوتیک، موسیقی، داروسازی، قطعه سازی، تصویربرداری و حتی ورزشی هم دیده می‌شود.
سلیمی اضافه کرد: برای نمونه ژاپنی‌ها در تلاشند با استفاده از این فن‌آوری مسابقات فوتبالی را که در ورزشگاه‌های این کشور برگزار می‌شود به صورت هولوگرافی پخش کنند.

مولف کتاب «گرافیک خبری و اطلاع‌رسان» درباره ماهیت هولوگرافی توضیح داد: این فن‌آوری تصویر اولیه‌ای است که از پروژکتور دریافت و روی سطح ثیقلی منتشر می‌شود. سپس مخاطب آن‌را روی سطح شفافی می‌بیند. می‌توان گفت هولوگرافی پدیده‌ای به حساب می‌آید که مرزهای جهان واقعی و مجازی را برچیده است.

این فعال‌رسانه‌ای درباره سبک روزنامه نگاری کیس “kiss” اظهار کرد: این واژه در واقع اختصار جمله “keep in short & simple” به معنی کوتاه کن و خلاصه بگوست. به عبارت دیگر گونه‌ای از روزنامه‌نگاری مدرن است که بر ایجاز تاکید می‌کند. همچنین تعریف این شیوه از خبرنگار، فردی است که غیر از تهیه خبر و گزارش و گفت‌وگو با مهارت‌های مانند صدابرداری و تصویربرداری هم آشناست.

مدرس کارگاه آموزشی گرافیک خبری ادامه داد: همه ما از قدیم با گرافیک اطلاع‌رسان آشناییم. نقشه‌های جغرافیایی، جدول مندلیف، مدل بافت‌های سلولی در کتاب‌های درسی، ساعت مچی و چراغ راهنمایی برخی مصادیق گرافیک اطلاع‌رسانند. این نوع اطلاع‌رسانی در اعتراضات مردمی هم دیده می‌شود، برای نمونه در جنبش وال استریت، اشکالی روی اسکناس‌های دلار چاپ می‌شد که دربرگیرنده پیام‌های اعتراضی بودند. حتی داعش هم برای به تصویر کشیدن جنایاتش از گرافیک اطلاع‌رسان و بصری‌سازی اطلاعات بهره می‌برد.

وی با اشاره به تفاوت‌های گرافیک خبری و گرافیک اطلاع‌رسان، افزود: مرز گرافیک خبری و اطلاع‌رسان با تعیین مرز خبر و اطلاع مشخص می‌شود که همان ارزش‌های هفت‌گانه خبری است.

سلیمی اضافه کرد: سال ۱۸۹۸ تحقیقی بسیار معتبر درباره گرافیک خبری انجام شد، به این ترتیب که مخاطبان حادثه‌ای به چهار گروه تقسیم شدند. به گروه نخست فقط لغات ارایه شد. گروه دوم لغات و گرافیک حادثه دریافت کردند. عکس و لغات در اختیار گروه سوم قرار گرفت و گروه چهارم عکس، لغات و گرافیک را به دست آوردند. نتیجه این تحقیق نشان داد، افراد گروه چهارم بهتر و کامل‌تر از گروه‌های دیگر‌ در جریان حادثه قرار گرفتند.

این روزنامه‌نگار در تعریف گرافیک اطلاع‌رسان، گفت: گرافیک اطلاع‌رسان ترکیب هوشمندانه‌ای از گرافیک، متون و ارقام برای بیان بصری اطلاعات است که به دو بخش فوری و غیرفوری تقسیم می‌شود. اینفوگرافیک هم خلاصه “information graphic” است که در ایران گرافیک اطلاع‌رسان، داده‌نگار و مطبوعاتی هم شناخته می‌شود.

وی افزود: البته گرافیک اطلاع‌رسان باید پایبند به اصول روزنامه‌نگاری باشد. در این نوع گرافیک هم دو مقوله زیبایی شناختی و تحلیلی مطرح شده است که به نظر من باید به هردو آن‌ها توجه کرد.

سلیمی در ادامه به تشریح گرافیک خبری پرداخت و ادامه داد: این نوع گرافیک در واقع گونه‌ای از گرافیک اطلاع‌رسان است که به اخبار به ویژه اخبار فوری توجه می‌کند و در تهیه و تولید خبر از گرافیک اطلاع‌رسان بهره می‌گیرد. براساس مطالعات و پژوهش‌ها، وجود گرافیک اطلاع‌رسان در یک مطلب، شانس خوانده شدن آن را ۹۰ درصد افزایش می‌دهد.