به کسانی که در راه عدالت هستند، درود می‌فرستیم/ گفتگو، راه خروج از قطبی‌شدنِ جامعه است

به گزارش خبرنگار ایلنا، مراسم بزرگداشت هادی خانیکی و احمد توکلی، بعد از ظهر دوشنبه ۸ اسفند، در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. 

پاسداشتِ افراد، نشان دادنِ راه درست به آیندگان است

در ابتدای این مراسم علی ربیعی در خصوص وجه مشترکِ خانیکی و توکلی گفت: هر دو بزرگوار شاخص و ظاهرا در دو مشرب مختلف هستند اما هر دو با اعتقاد و بر سرِ اصولِ خود که بهبود وضعِ جامعه است ایستاده‌اند. هر دو برای ایجاد جامعه‌ی آرمانی و آزاد مبارزه کردند و به زندان رفتند. کار و تلاش بدون چشم‌داشت مادی در کارنامه‌ی هر دو دیده می‌شود. زندگی هر دو نیز قابلیتِ الگوسازی و نمادسازی دارد. 

وی ادامه داد: به اعتقاد من نکوداشت‌ها وظیفه‌ی اخلاقی و اجتماعیِ امروز ماست. پاسداشتِ افراد در واقع نشان دادنِ راه درست به آیندگان است. ما باید زحمات کسانی را که برای رواجِ انسانیت در جامعه تلاش می‌کنند پاس بداریم. 

ربیعی بیان کرد: انسان‌های آرمانی و دلسوز امروز در معرض دو جریانِ انحرافی قرار گرفته‌اند. از یک طرفِ چهره‌ی آن‌ها از سوی یک جریانِ خشن و نامهربان مخدوش می‌شود و تلاش می‌شود تا زحمتهای این نسلِ زحمتکش به زیر سوال برود. از سوی دیگر و غمگنانه‌تر اینکه آن‌ها که خود را چهره‌ای انقلابی می‌دانند، فرسنگ‌ها با منش انسان‌هایی چون خانیکی و توکلی فاصله دارند. انسان‌هایی زیاده گو که دائم حرفهای غیرعلمی و بی‌ربط می‌زنند و پرخاشگر و درشتگو هستند و از زندگی و مطالباتِ نسل جوان فرسنگ‌ها فاصله دارند. 

ربیعی بیان کرد: در این شرایط باید خانیکی و توکلی را به عنوان نماد انسان‌های زحمتکش و شریف پاس داشت. آن‌ها شرافتمندانه و بدون چشمداشت برای سعادت کشور خود ایستادند. 

وی گفت: هیچ نسلی بدون قهرمان نمی‌تواند زندگی کند و اگر نمادهای راستین تکریم و تبیین نشوند، در مسیر تاریخی دچار انقطاع الگویی خواهیم شد. 

ربیعی بیان کرد: من با هر دو بزرگوار آشنا هستم؛ هر دو به شرافت، درستکاری، پشتکار و سماجت در کار شهره هستند. از آقای توکلی بابتِ نامه‌ی نگران‌کننده‌ای که نسبت به مولدسازی داشتند تشکر می‌کنم. 

وی بیان کرد: با آقای خانیکی در مناسبات فرهنگی و سیاسی ارتباطی عمیق گرفتم و حدود ۴ دهه این ارتباط ادامه دارد، امروز نیز در محضر ایشان در انجمن مطالعات فرهنگی و ارتباطات هستم. 

ربیعی گفت: از خداوند می‌خواهم که به ما کمک کند تا در این زمانه‌ی بی‌رحم تکیه‌گاه و سایه‌سارِ هم باشیم. معتقدم جامعه در فراز و نشیب‌ها به تعادل خود می‌رسد. 

گفتگو بر سر مسائل مشترک، مهم‌ترین راه خروج از وضعیتِ امروزِ ایران است

احمد میدری در مراسم بزرگداشت هادی خانیکی و احمد توکلی گفت: مسئله‌ی امروز جامعه به راحتی قابل حل نیست. ما با دولتی مواجهیم که خودویرانگر شده و دست به کارهایی می‌زند که اصلا قابل فهم نیست. همه‌ی دولت‌ها سعی می‌کنند حداکثر پایگاه اجتماعی را برای خود جذب کنند اما عده‌ای در درون دولت سعی می‌کنند هر روز پایگاه اجتماعی خود را محدود کنند. به طور مثال در حوزه‌ی اقتصاد دست به کارهایی می‌زنند که درک چراییِ آن واقعا سخت است. 

وی ادامه داد: از طرفی با بخشی از مردم مواجهیم که می‌خواهند به خواسته‌ی خود برسند و به دولت فشارهای عجیب و غریب وارد می‌کنند. این فشارها می‌تواند دولت را به ضعیف‌ترین حد خود برساند و وقتی دولت ضعیف شود ما هیچ چیز نخواهیم داشت. 

میدری بیان کرد: به نیروی وسطی نیاز داریم که راه را به ما نشان دهد تا منافع همه‌ی ما تامین شود. در این جنگ و دعواها هیچ برنده‌ای وجود ندارد. کسی که نیروی وسط است باید همبستگی ایجاد کند تا جدایی صورت نگیرد. 

وی بیان کرد: راه حل، همانطور که آقای خانیکی می‌گویند، گفتگو است. گفتگو یک مرام است. بحث سر این است که قرار نیست گفتگو بر سر مسائلِ مورد مناقشه باشد، گفتگو یعنی هم‌سفره شدن و صحبت از مسائل مشترک. آقای دکتر توکلی این مسئله‌ی مشترک را تعریف کرده‌اند؛ ایشان سالهاست که از فساد و عدالت می‌گویند. 

میدری گفت: بین آقایان خانیکی و توکلی نقاط مشترک بسیاری وجود دارد؛ هر دو از دانشگاه شیراز شروع کردند، سازمان مجاهدینی بودند و در دهه ۵۰ از سازمان کنار رفتند، هر دو بعد از انقلاب در زندگی ما تاثیرگذار بودند و مسئله‌ی مشترک دیگر اینکه هر دو بیماری سخت را به بازی گرفتند. 

به کسانی که در راه عدالت هستند درود می‌فرستیم

علیرضا محجوب (دبیرکل خانه کارگر) در مراسم بزرگداشت هادی خانیکی و احمد توکلی گفت: این جلسه را یک جلسه‌ی یادآوری می‌دانم. من و آقای دکتر توکلی در مجلس سال‌ها با هم سروکار داشتیم، سالهای قبلتر از حضور در مجلس نیز البته با هم بر سر مسائل مختلفی جنگ و جدال داشتیم. ایشان با شور فراوان به دنبال خواسته‌ی خود بودند و ما هم با شور فراوان با ایشان مخالفت می‌کردیم. 

وی ادامه داد: البته ما خاطراتِ قبل و دورانِ جنگ و جدالمان را فراموش کردیم. در دوران حضور در مجلس ایشان در صف عدالتخواهان قرار گرفتند و هر جا بحث عدالت بود همراهی می‌کردند. ایشان برای عدالت حد و مرز قائل نیستند. 

محجوب بیان کرد: من از نزدیک با آقای دکتر خانیکی همکاری خاصی نداشتم اما آثار ایشان را دنبال کرده‌ام ایشان مثل جوانی سرزنده می‌نویسند و همه را به گفتگو و کنار هم آمدن دعوت می‌کنند. 

دبیرکل خانه کارگر گفت: ما آمده‌ایم که از عدالتخواهان تجلیل کنیم. حضرت علی (ع) در خطبه‌ای بین عدالت و بخشش، عدالت را انتخاب کردند. ایشان می‌گویند عدالت قرار دادنِ هر چیز بر سرِ جای خود است. 

محجوب ادامه داد: ما از هیچ کس صدقه نمی‌خواهیم و با نقدی کردنِ یارانه‌‎ها هم مخالف بودیم و هستیم. آقای دکتر توکلی هم در مجلس در مخالفت با نقدی کردنِ یارانه‌ها کنار ما ایستادند. 

وی گفت: امروز ثروتمندان از سفره‌ی فقرا هر چه می‌خواهند برمی‌دارند، در واقع تورم؛ مالیاتی است که اغنیا به نفع خود علیه فقرا وضع می‌کنند. آنچه امروز به عنوان خط عدالت می‌دانیم، همین مخالفت با دست اندازی ثروتمندان به سفره‌ی فقراست. 

دبیرکل خانه کارگر در پایان گفت: من به همه‌ی کسانی که در این مسیر هستند به خصوص به آقایان توکلی و خانیکی درود می‌فرستم که درر اه عدالت قدم برمی‌دارند. 

گفتگو؛ راه خروج از قطبی شدگیِ جامعه

هادی خانیکی در ادامه‌ی این مراسم گفت: خودم را شایسته‌ی این تقدیرها نمی‌دانم. آقای میدری به خاطر دغدغه‌ای که برای عدالت و توسعه‌ی ایران دارند، به دنبال این هستند که رویکردهایی را جستجو کنند تا ایران را از پرتگاه‌هایی که ریشه‌اش ناگفتگویی است نجات دهند، به همین دلیل به دنبال صدای سوم و یا جریانِ واسط هستند. 

وی ادامه داد: من و آقای توکلی در مسیرهایی با دغدغه‌های مشترک و حتی در مقاطع‌ای با رویکردهای متفاوت، کنار هم بودیم. امیدواریم دوستانی که برای ما نکوداشت گرفتند، ما را فقط به عنوان بهانه‌ای بدانند برای موضوعی بزرگتر؛ اینکه می‌شود متفاوت بود و در عین حال مواجهه‌ای شفاف و صادق با هم داشت. 

خانیکی گفت: من سه بار برای مسئله‌ی مهم به شیراز رفتم؛ دو بار اول را همراه آقای توکلی بودم و مرتبه‌ی سوم بدون ایشان. برای بار اول، هر دو به دانشگاه رفتیم و به مبارزات سیاسی پیوستیم و برای بار دوم هر دو به زندان رفتیم. برای بار سوم اما من برای انجام یک جراحی سنگین به شیراز رفتم. در دو مرتبه‌ی اول، امکان گفتگو را پیدا کرده بودم اما در موردِ سومین سفرم به شیراز نمی‌دانستم این امکان را پیدا خواهم کرد یا نه؛ که البته در آنجا هم امکان گفتگو یافتم و با برجسته‌ترین پزشکان شیراز به گفتگو نشستم. 

این استاد دانشگاه گفت: من هر چه تا امروز نوشتم، همان چیزی بوده که آن را زندگی کرده‌ام. بیماری‌ام هم همنشین خود دانستم. من مشکلاتِ خود را با دنیایی که بر ارتباطات بنا گذاشته‌ام پشت سر گذاشتم و با آن کنار آمدم. 

خانیکی بیان کرد: ای کاش راه‌هایی برای خروج از قطبی‌شدگی جامعه پیدا کنیم و معتقدم این راه‌ها جز از طریق گفتگو پیدا نمی‌شود. تلقی من از گفتگو فقط گفتگوی سیاسی نیست؛ گفتگو با ساحت، جنسیتی، نسلی، سیاسی، فرهنگی و… داشته باشد. باید بگذاریم این گفتگوها در ساحتهای مختلف شکل بگیرد. 

وی گفت: امیدوارم وجه مشترکی که برای این تجلیل بین من و احمد (توکلی) دیدید، مریضی ما نباشد، بلکه این باشد که ما توانستیم به رغم تفاوتها، همدلی‌هایی با هم داشته باشیم. 

خانیکی گفت: باید بر سر دو چیز گفتگو کنیم؛ دغدغه‌ی امروز ایران و نگرانی در مورد فردای ایران. اگر این دو مسئله را مبنای گفتگو قرار دهیم، دیگر گفتگو محدود به اصولگرا و اصلاح طلب نمی‌شود، فراتر از این دو کسانی به میدان آمده‌اند که دغدغه‌ی ایران دارند. 

این استاد دانشگاه گفت: من از آن دیدگاه رادیکال چریکی به اینجا رسیدم که دوای امروز و فردای ایران، گفتگوست. ما ضعف فرهنگ و مهارت و ساختار گفتگو داریم و باید اول در عرصه‌ی فرهنگ اهمیت گفتگو را درک کنیم. نهادهای مدنی ما ضعیف هستند از مسیر تقویتِ نهادهای مدنی می‌توانیم به سطح سوم، که سطح سیاست‌ورزی برپایه‌ی مسئله‌ی مشترک است برسیم. این رویکرد مشترک بازخوانی و بازنگری تمام تجربه‌هایی است که در طول این سال‌ها داشته‌ایم. 

خانیکی تاکید کرد: بنابراین گفتگو و تقویتِ نهادهای مدنی و تقویتِ رقابتهای سیاسیِ قانونمند مبتنی بر مشارکت سیاسی برای امروز و فردای ایران می‌تواند مفید باشد.