پایداری شبکه برق کشور با بهره برداری از نخستین نیروگاه تلمبه ذخیره‌ای کشور / سیاه‌بیشه کاستی‌های نیروگاه‌های اتمی را جبران می کند
عملیات اجرایی نیروگاه و سد سیاه بیشه قبل از انقلاب آغاز و طی این مدت تاکنون وقفه‌هایی نیز داشته که سرانجام با تلاش و پایمردی مدیران وکارگران و مهندسان امروز به نتیجه رسید.
به گزارش خبرنگار ایلنا حمید چیت‌چیان در مراسم بهره‌برداری از تمامی واحدهای نخستین نیروگاه تلمبه ذخیره‌ای کشور ضمن ابراز قدردانی از دست‌اندرکاران راه‌اندازی سد و نیروگاه سیاه‌بیشه جهت به نتیجه رساندن این طرح گفت: عملیات اجرایی نیروگاه و سد سیاه بیشه قبل از انقلاب آغاز و طی این مدت تاکنون وقفه‌هایی نیز داشته که سرانجام با تلاش و پایمردی مدیران وکارگران و مهندسان امروز به نتیجه رسیده تا کشور از امکانات خاص و ویژه این نیروگاه برخوردار شود.
وی با اشاره به جایگاه این نیروگاه در شبکه برق کشور تصریح کرد: در حال حاضر 73 هزار و 550 مگاوات ظرفیت اسمی نیروگاهی در کشور وجود دارد که این شبکه عظیم نیروگاهی چهاردهمین شبکه بزرگ دنیا محسوب می‌شود.
چیت‌چیان با اشاره به اینکه مدیریت چنین شبکه عظیمی با مدیریت شبکه‌های 20 تا 30 و یا حتی 50 هزار مگاواتی متفاوت است افزود: شبکه برق کشور ما شامل انواع نیروگاه‌های برق، بخار، آبی، گازی، سیکل ترکیبی و اتمی است که در نوع خود بی‌نظیر است.
وی با اشاره به اینکه در صنعت برق همچون صنعت آب امکان ذخیره‌سازی به میزان بالا وجود ندارد اظهار داشت: برای ذخیره‌سازی آب مخازنی احداث شده که زمانی که آب از شبکه آبرسانی از مدار خارج می‌شود بتوان به طور موقت از آب این مخازن استفاده کرد اما این رویه در خصوص برق امکان‌پذیر نیست زیرا امکان ذخیره‌سازی بالای برق وجود ندارد لذا تولید برق باید سایه به سایه مصرف حرکت کند.
وی با اشاره به اینکه با توجه به عدم امکان ذخیره‌سازی برق مدیریت آن بسیار مشکل است خاطرنشان کرد: خوشبختانه در سال‌های اخیر شبکه برق توانسته فرکانس برق را به نحو شایسته‌ای مدیریت کند و شبکه را ارتقا بخشد.
وزیر نیرو با اشاره به حساس و دشوار بودن کنترل شبکه تصریح کرد: اکنون در سیزدهمین سالی به سر می‌بریم که شبکه بدون اینکه دچار out black شود در حال برقرسانی است..
وی با اشاره به اینکه کنترل فرکانس در سطح کشور در سه نوع اولیه،ثانویه و ثالثیه انجام می‌شود اظهار داشت: یعنی زمانی که یک نیروگاه بزرگ از مدار خارج و به یا به مدار می‌آید نوساناتی در شبکه ایجاد می‌کند لذا گاهی نیاز است که شبکه در کمتر از یک دقیقه به این نوسانات پاسخ داده تا پایداری حفظ شود که این کار تنها از دست چنین نیروگاهی (نیروگاه سیاه‌بیشه) ساخته است که می‌تواند کمتر از 30 ثانیه نیروگاه را وارد مدار کند.
وی ادامه داد: کنترل فرکانس ثانویه نیز توسط نیروگاه‌های آبی گازی انجام می‌شود اما زمان آن طولانی‌تر است که با نیروگاه‌های تلمبه ذخیره‌ای با پیش‌بینی ذخیره توسط اپراتور عمل می‌کند مثلا زمانی که دو واحد بزرگ صنعتی وارد مدار شود دیسپچینگ عمل کرده و ارتباط با اپراتور برقرار می‌شود.
وی در ادامه با اشاره به تولید برق در نیروگاه‌های اتمی اظهار داشت: در این نیروگاه‌ها تولید برق باید دائمی باشد و ظرفیت تولید برق به صورت ثابت خواهد بود و امکان این وجود ندارد که مطابق نیاز شبکه میزان تولید کم و یا زیاد شود. بنابراین اگر شبکه نیاز کمتر به برق داشته باشد باید مصرف جدید ایجاد کنیم تا پایداری شبکه حفظ شده و نیروگاه اتمی به صورت استوار تولید برق داشته باشد.
وی ادامه داد: ما نیاز داشتیم که برابر با ظرفیت بزرگترین واحد تولیدی برق کشور نیروگاه تلمبه ذخیره ای داشته باشیم که با نیروگاه اتمی منطبق شود لذا وجود نیروگاه تلمبه ذخیره‌ای مهمترین مکمل نیاز شبکه است به این نحو که اگر نیروگاه اتمی از مدار خارج شود کمتر از یک دقیقه تولید کند چرا که در غیراینصورت شبکه با ریسک بالایی مواجه می‌شد .
چیت‌چیان همچنین با اشاره به تاثیر نیروگاه تلمبه ذخیره‌ای در جبران کاستی‌های نیروگاه‌های تجدید پذیر خاطر نشان کرد: با توجه به اینکه انرژی تجدیدپذیر تابع شرایط محیط‌زیست هستند باید نیروگاهی نوسانات طبیعی را پاسخ دهد وجود داشته باشد لذا با بهره برداری کامل از این نیروگاه سیاه بیشه توانستیم به چند نیاز اساسی شبکه پاسخ دهیم و فرکانس و پایداری شبکه برق را تحت کنترل داشته باشیم.
وی با اشاره به شرایط سخت کار و به سرانجام رساندن نیروگاه سد سیاه پیشه تصریح کرد: این نیروگاه در ارتفاعات صعب‌العبور واقع شده به طوری که ما مجبور شدیم به خاطر احداث این نیروگاه 170 کیلومتر جاده احداث کنیم که کاری بسیار دشوار بود.
وزیر نیرو با ابراز امیدواری از اینکه کشور در حوزه آب و برق لحظه به لحظه موفقیت حاصل کند به مشکلات بخش اجرایی نیروگاه سیاه بیشه اشاره کرد و اظهار داشت: حفر شفت 500 متری که به صورت مایل نیاز به حفاری داشته کاری بسیار مشکل بود در صورتی که اگر این شفت به صورت عمودی احداث شده بود ما تا این میزان دچار سختی نمی شدیم.
وی با اشاره به اینکه سختی کار تا حدی بود که ما حتی امکان استفاده از برخی دستگاههای مورد نیاز را نیز نداشتیم گفت: ما تقاضایی جهت استفاده و واردات یکی از دستگاههای مورد نیازمان را داشتیم که کشور سازنده با در اختیار گذاشتن در صورتی موافقت کرد که متخصصین خودشان وارد پروژه شوند اما با این وجود شرکت فرآب رباطی طراحی کرد که با پذیرش ریسک توانستیم کار را با موفقیت به اتمام برسانیم.
وزیر نیرو با اشاره به اینکه سختترین کارها از دست ایرانیان بر می آید اظهار داشت: با وجود توانمندی های کشورمان باید از تجربیات علمی و فناوری دنیا نیز استفاده کنیم اما پایه و اساس کارهایمان باید روییده از خاک کشورمان باشد.
