چگونه سردفتر اسناد رسمی شویم؟
برای سردفتر اسناد رسمی شدن نیاز به تحصیلات و شرایط ویژه‌ای است. در واقع اولین شرط لازم و اولویت اصلی برای سردفتری، داشتن تحصیلات، ترجیحا در زمینه حقوق و فقه است. به طور کلی سردفتری شامل سه نوع سردفتر اسناد رسمی، ازدواج و طلاق است. برای سر دفتردار شدن، ابتدا باید با قواعد و ضوابط مربوط به دفترخانه اسناد رسمی آشنا شد.
این دفاتر وابسته به وزارت دادگستری و مصوبه سال 1354 است که جهت تنظیم و ثبت اسناد رسمی در کشور تشکیل شده‌اند. در این مقاله به بررسی شرایط و چگونگی شرکت در آزمون سردفتری پرداخته شده است. بنابراین به متقاضیان آزمون سردفتری توصیه می‌شود مطالب ارائه شده در این مقاله را تا پایان دنبال نمایند.
شرایط لازم برای سر دفتری
برای شرکت در آزمون سردفتری، اولین شرط لازم، داشتن تحصیلات مربوطه از دانشگاه‌های معتبر و رسمی است. فارغ‌التحصیلان رشته حقوق در مقطع لیسانس از دانشکده معارف دانشگاه تهران، در اولویت گرفتن این مجوز هستند. افرادی که دارای دو سال سابقه وکالت در مسائل قضایی و حقوقی هستند نیز در اولویت بعدی قرار دارند. افراد دارای مدرک کارشناسی در رشته‌های مختلف در صورت داشتن سه سال سابقه همکاری به عنوان دفتریار در دفترخانه‌‌ها نیز شامل این اولویت بندی می‌شوند. کسانی که در مراکز حوزه علمیه به درجه اجتهاد رسیده‌اند نیز مشمول اعطای جواز سر دفتری هستند. شرایط ویژه دیگری برای دفترداران جهت اخذ مجوز سردفتری وضع شده است که شامل موارد زیر است:
- دفتریاران با سابقه 5 ساله که در آزمون تخصصی سردفتری قبول شده‌اند.
- دفتریاران با سابقه 7 ساله به عنوان دفتریار اول دارای تحصیلات کامل متوسطه دوم
- دفتریاران اول با 15 سال سابقه دفتریاری به صورت متناوب یا مستمر با تحصیلات کامل در سطح دو حوزوی و بالاتر
- دارندگان مدرک افتاء مورد تایید رییس قوه قضاییه ویژه اهل تسنن
توجه: دارندگان مدرک تحصیلی لیسانس به بالا، بدون نیاز به گذراندن دوره کارآموزی به عنوان دفتریار در دفاتر اسناد رسمی می‌توانند مشغول به کار شوند. در حالی که افراد با مدرک متوسطه دوم نیاز به گذراندن یک سال کارآموزی جهت دفتریاری دارند.
دفترچه ثبت نام آزمون سردفتری
همزمان با فراخوان ثبت نام در آزمون سردفتری، دفترچه راهنمای ثبت‌نام نیز منتشر می‌شود. در این دفترچه کلیه شرایط و ضوابط لازم، جهت شرکت در آزمون مندرج خواهد شد. در جداولی نیز منابع و مفاد آزمون به صورت جزئی تشریح داده شده است. با مطالعه این دفترچه تمام اطلاعات مفید و لازم در مورد شرایط و نحوه برگزاری آزمون، تاریخ آزمون و … منتشر می‌شود.
شرایط عمومی برای سردفتری دفاتر اسناد رسمی
برای اخذ جواز سردفتری اسناد رسمی یک سری شرایط عمومی نیز ویژه همه داوطلبان وجود دارد که در دفترچه راهنمای ثبت نام منظور می‌شود. در زیر به مهم‌ترین شرایط عمومی سردفتری اشاره شده است:
- داشتن تابعیت جمهوری اسلامی ایران
- نداشتن هیچ گونه سابقه کیفری و جزایی
- داشتن کارت پایان خدمت یا معافیت ویژه آقایان
- عدم اعتیاد به هر گونه مواد مخدر
- برخورداری از سلامت جسمانی و روانی کامل
- نداشتن ممنوعیت قانونی از انتصاب خدمات دولتی و قضایی
- داشتن حداقل سن 24 سال تمام و حداکثر 50 سال
مواد آزمون سردفتری دفاتر اسناد رسمی
بعد از احراز شرایط آزمون سردفتری، داوطلبان می‌توانند در آزمون مربوطه ثبت‌نام کنند. داوطلبان سردفتری، برای قبولی در آزمون نیز باید با منابع و نمونه سوالات مطرح شده در آزمون‌های ادوار قبلی آشنایی پیدا کنند. در این مرحله ابتدا باید درباره منابع و مفاد آزمون، اطلاعات لازم را کسب کرد. به همین منظور در بخش زیر به معرفی منابع و ضرایب آن‌ها در آزمون پرداخته شده است.
- ادبیات فارسی با ضریب 2
- ادبیات عرب با ضریب 1
- حقوق ثبت و حقوق مدنی با ضریب 3
- حقوق جزاء و حقوق تجارت با ضریب 2
- هوش و اطلاعات عمومی با ضریب 1
- احکام شرعی با ضریب 2
- قوانین و آییین‌نامه‌های دفاتر اسناد رسمی با ضریب 3
داوطلبان چگونه برای آزمون سردفتری آماده شوند؟
آزمون سر دفتری، به صورت ادواری هر چند سال یک بار زیر نظر سازمان اسناد و املاک کشور برگزار می‌شود. متقاضیان آزمون سردفتری، برای شرکت در آزمون باید آمادگی لازم را در خود ایجاد کنند تا بتوانند حد نصاب نمره قبولی را به دست آورند. این آمادگی از طریق انتخاب درست منابع و مطالعه دقیق آن‌ها صورت می‌گیرد. مطالعه نمونه سوالات آزمون های سال‌های گذشته آزمون سردفتری، در قبولی آزمون تاثیر زیادی دارد. بهتر است داوطلبین برای آمادگی در این آزمون با سوالات تستی خود را محک بزنند. برای مشاهده و دانلود رایگان نمونه سوالات ادوار گذشته آزمون سردفتری اسناد رسمی می توانید به بخش سوالات آزمون سردفتری اسناد رسمی در سایت ایران عرضه که ارائه دهنده سوالات استخدامی و سایر آزمون ها می باشد، مراجعه نمایید.
چه کسانی ممنوعیت سردفتری دارند؟
در صورتی که افراد نمره قبولی را در آزمون کسب کنند ولی شرایط لازم را برای سردفتری نداشته باشند، قبولی آن‌ها منحل می‌شود. همان طور که برای سردفتری شرایطی باید احراز شود، در عین حال نیز افرادی هستند که ممنوعیت سردفتری دارند. این افراد شامل موارد زیر است:
- کسانی که تابعیت خارجی دارند.
- افرادی که تحت قیمومیت یا سرپرستی هستند.
- محکومان به جنایت عمدی و جرم‌های منافی عفت
- اشخاص محکوم به مفسد فی‌الارض
- محکومان به انفصال دائمی از خدمات دولتی و قضایی
مهارت‌های لازم برای سردفترداری
یک سردفتردار برای این که بتواند وظایفش را به صورت کامل انجام دهد باید یک سری مهارت‌های لازم را کسب کند. برخی از این مهارت‌ها شامل موارد زیر است:
- شناخت کلیه قوانین حقوقی و ثبتی کشور
- داشتن تمرکز و دقت در انجام امور ثبتی
- برخورداری از حس مسئولیت‌پذیری
- امانت‌دار و معتمد مردم بودن
- برخورداری از روابط اجتماعی و قدرت بیان قوی
وظایف سردفتری
سردفترداران در دفاتر اسناد رسمی اختیار تام دارند. آن‌ها می‌توانند دفتریار اول و دوم را خود انتخاب کنند که دفتریار اول به عنوان معاون دفترخانه فعالیت می‌کند. دفتریار دوم نیز مسئولیت کارهای دفتری و … را بر عهده دارد. سردفتردار می‌تواند وظایف محوله به هر کدام از دفتریاران را مشخص کند. بنابراین سردفترداران به عنوان مدیر در دفاتر اسناد و املاک کشور به وظایف خود عمل می‌کنند.
جمع بندی
سازمان اسناد و املاک کشور، هر چند سال یک بار از بین داوطلبان واجد شرایط، برای سردفتری اسناد ملی آزمون برگزار می‌کند. داوطلبان در مقاطع تحصیلی مختلف در صورت دارا بودن شرایط لازم می‌توانند برای سردفتری اقدام کنند. متقاضیان برای شرکت در این آزمون، باید آمادگی لازم را در خود ایجاد کنند. با تهیه محصول نمونه سوالات آزمون‌های ادوار قبلی و مطالعه آن‌ها می‌توان برای شرکت در آزمون و کسب نمره قبولی آماده شد. برای شرکت در آزمون باید منابع و مفاد امتحانی را کاملا دقیق بررسی کرده تا بتوان طبق آن‌ها خود را برای امتحان آماده کرد.
